بررسی اثر زئولیت بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های کلزا تحت شرایط کم‌آبی

تحقیق حاضر به‌منظور بررسی اثر زئولیت بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزا در شرایط کم‌آبی به‌صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب بلوک­های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 1390-91 در مزرعۀ تحقیقاتی مؤسسۀ اصلاح و تهیۀ نهال بذر واقع در شهر کرج انجام گرفت. تنش کم‌آبی (از زمان شروع مجدد رشد در پایان زمستان) در سه سطح (40، 60 و 80 درصد تخلیۀ رطوبتی به‌ترتیب به‌عنوان عدم تنش، تنش خفیف و تنش شدید) و کاربرد زئولیت در دو سطح (صفر و 10 تن در هکتار زئولیت طبیعی) به‌صورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی و ژنوتیپ‌های کلزا (لاین ‘KR4’ و ‘Eldo’ و ارقام ‘GKH305’ و ‘Anatol’) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. براساس نتایج، تنش رطوبتی با تأثیر منفی بر اجزای عملکرد به کاهش شدید عملکرد دانه و عملکرد روغن منجر شد. در بین اجزای عملکرد نیز تعداد دانه در خورجین بیشترین تأثیر منفی را از تنش رطوبتی دید. رقم ‘GKH305’ در شرایط عدم تنش و رقم ‘Anatol’ در دو سطح تنش رطوبتی خفیف و شدید, بیشترین عملکرد را تولید کردند. با توجه به نتایج تأثیر زئولیت، می‌توان از این ماده در شرایط کشت کلزا در تنش کم‌آبی استفاده کرد.